ความหมาย : สำนวนนี้ใช้พูดถึงการให้ความช่วยเหลือคนไม่ดี หรือคนร้าย ซึ่งบางทีก็ไม่รู้ตัว เผลอ พายเรือให้โจรนั่ง กว่าจะรู้ตัว โจรก็อาจจะทำให้เกิดความเดือดร้อน ทำให้เสียทรัพย์สินเงินทอง หรือเป็นตรายต่อชีวิต

ตัวอย่าง :

คนเราทุกวันนี้ไว้ใจได้ยาก บางครั้งเจอคนที่เดือดร้อน ก็ไม่กล้วให้ความช่วยเหลือ อย่างขณะขับรถ หากมีคนโบกรถขอโดยสารไปด้วย ก็ไม่รู้ว่าจะเป็นการ พายเรือให้โจรนั่ง หรือเปล่า อาจจะพาผู้ร้ายขึ้นรถไปด้วย ทำให้เกิดความเดือดร้อนในภายหลัง

ในสมัยโบราญนิยมใช้เรือ ซึ่งอาจจะมีคนขอขึ้นเรือโดยสารไปด้วย จึงน่าจะเป็นที่มาของสำนวน พายเรือให้โจรนั่ง รับโจรขึ้นเรือไปด้วย จะเป็นเรื่องอันตรายมาก เพราะอยู่ในเรือ ใครก็ให้ความช่วยเหลือไม่ได้ หากเป็นโจรผู้ร้ายจริงๆ สำนวนนี้จึงสอนให้พิจารณาคนให้ดี ก่อนจะให้ความช่วยเหลือ

การอ่านคนจากลักษณะท่าทาง การพูดการจา หรือแม้แต่สีหน้า หรือลักษณะภายนอกที่เห็น เป็นเรืองสำคัญ ฝึกบ่อยๆ ก็จะคาดเดานิสัยได้ไม่ยาก คนพูดดี พูดไม่ดี ท่าทางไม่ดี หรือมีอะไรบางอย่างที่ดูแล้วไม่น่าไว้ใจ ก็ฝึกอ่านคนบ่อยๆ ก็จะอ่านคนได้แม่นยำมากขึ้น อย่างขณะขับรถ ก็ต้องดูว่ารถของตนเองเป็นแบบใด เป็นรถที่โจรนิยมหรือไม่ หรือดูแล้วตัวเองน่าจะมีทรัพย์สินอะไรหรือไม่ ที่ผู้ร้ายอาจจะหมายปอง แล้วทำทีเป็นขอโดยสารไปด้วย ระวังจะเป็นการ พายเรือให้โจรนั่ง พาโจรขึ้นรถไปด้วย

อาชีพขับแท็กซี่นั้นมีความเสียง เพราะผู้โดยสารก็มีหลายประเภท ทั้งคนดีไม่ดี หรือโจรที่ตั้งใจจะปล้นชิงรถ บางครั้งการรับผู้โดยสาร ก็อาจจะกลายเป็นการ พายเรือให้โจรนั่ง เมื่อไปถึงที่เปลี่ยวก็เริ่มออกลายโจร ปล้นชิงทรัพย์สิน หรือชิงรถ