การลงโปรแกรมหรือติดตั้งโปรแกรมในที่นี้ จะหมายถึงการนำโปรแกรมต่างๆ มาก็อปปี้ลงใน คอมพิวเตอร์และกำหนดการทำงานให้กับอุปกรณ์ต่อพ่วงที่มีอยู่ในเครื่องให้สามารถทำงานได้ตามที่ต้องการ
โดยปกติเมื่อเราซื้อคอมพิวเตอร์ ทางร้านที่ขายเครื่องจะติดตั้งโปรแกรมต่างๆ ให้เรียบร้อยแล้ว แต่เมื่อใช้งานไปสักพัก โดยเฉพาะการใช้งานอินเตอร์เน็ต คอมพิวเตอร์ก็จะเริ่มรวน ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิด จากไวรัสและสปายแวร์ หรือเกิดจากปัญหาอื่นจนทำงานไม่ได้ ก็ต้องลงโปรแกรมใหม่
เหตุผลและความจำเป็นในการลงโปรแกรมใหม่
การลงโปรแกรมใหม่อาจมีสาเหตุมาจากปัจจัยต่างๆ เช่น
1. ไวรัสลงเครื่อง ในการฆ่าไวรัสบางตัวจะต้องฟอร์แมทฮาร์ดดิสก์ เพื่อลงโปรแกรมใหม่ทั้งหมด
2. เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานแปลกๆ ไม่ค่อยนิ่งเหมือนเมื่อก่อน รวนบ่อย ทำงานช้าลง ก็ถึงเวลา ที่ต้องลงโปรแกรมใหม่
4. เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ประกอบใหม่ ก็ต้องลงโปรแกรมใหม่ ไม่เช่นนั้นจะใช้งานไม่ได้
5. ต้องการฝึกทดลองลงโปรแกรมใหม่ เช่น ในเครื่องใช้ Windows XP แล้วต้องการเปลี่ยนเป็น Windows Vista
กระบวนการลงโปรแกรม
คอมพิวเตอร์เกิดจากการนำอุปกรณ์อีเล็คทรอนิคต่างๆ มาประกอบเข้าด้วยกัน อุปกรณ์เหล่านี้จะไม่ สามารถทำงานได้ ถ้าปราศจากโปรแกรมหรือคำสั่งที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงาน
1. นำชิ้นส่วนต่างๆ มาประกอบเข้าด้วยกัน
2. เมื่อประกอบกันเป็นคอมพิวเตอร์ที่สมบูรณ์แล้ว จะยังไม่สามารถใช้งานได้
3. จะเริ่มต้นด้วยการติดตั้งโปรแกรมควบคุมการทำงานของอุปกรณ์ต่างๆ ที่ได้ประกอบกันเป็น คอมพิวเตอร์ ซึ่งเรียกโปรแกรมประเภทนี้ว่า โอเอสหรือโปรแกรมระบบปฏิบัติการ ตัวอย่างโปรแกรมโอเอส เช่น DOS, Windows 3.1, Windows 95, Windows 98, Windows ME, Windows 2000, Windows XP, Windows Vista เป็นต้น (ที่นิยมใช้ในปัจจุบันจะเป็น Windows XP , Windows Vista และ Windows 7)
4. จากนั้นก็จะติดตั้งโปรแกรมประยุกต์หรือโปรแกรมสำหรับใช้งานเฉพาะทาง เช่น จะพิมพ์งาน ก็ติดตั้งโปรแกรม Word จะตกแต่งภาพก็ติดตั้งโปรแกรม Photoshop จะฟังเพลง MP3 ก็ติดตั้งโปรแกรม Winamp ในคอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องจะมีโปรแกรมไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับเจ้าของเครื่องจะปรับแต่งหรือ ลงโปรแกรมอะไรไปบ้าง
5. กรณีที่มีอุปกรณ์เสริมเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ เช่น เครื่องพิมพ์ กล้องเว็บแคม ฯลฯ เมื่อนำมา ใช้งานกับคอมพิวเตอร์ ก็ต้องลงไดรเวอร์ให้กับอุปกรณ์เหล่านั้น จึงจะใช้งานได้
