ความหมาย : สำนวนนี้ใช้สอนในเรื่องการคบคน จะคบใครต้องดูให้ดีเสียก่อน เพราะอาจจะทำให้เกิดความเดือนร้อน ในภายหลัง เพราะคนๆ นั้นอาจจะเข้ามาเพราะหวังผลประโยชน์ก็ได้
ตัวอย่าง :
คนโบราณสอนในเรื่องการคบคน โดยมักจะพูดว่า คบคนให้ดูหน้า ซื้อผ้าให้ดูเนื้อ หรือดูเนื้อผ้าว่าดีไม่ดี แต่คนเราทุกวันนี้ ดูหน้าอย่างเดียวไม่พอ เพราะใจลึกๆ ยากจะรู้ว่าคิดอะไร ต้องอาศัยการดูปัจจัยภายนอก เช่น ใช้เงินเกินตัว ไม่นานก็จะต้องมีปัญหาเรื่องเงินมารบกวน หรือเป็นคนไม่ดี ก็จะมีเรื่องไม่ดี เข้ามาแน่นอน เป็นต้น ต้องดูทุกเรื่องเกี่ยวกับคนๆ นั้น ไม่ใช่ดูหน้าอย่างเดียว ดูสายตา คำพูด กริยาท่าทาง การแสดงออก วิธีคิด ความคิด
การเดินทางท่องเที่ยวต่างถิ่น ต้องระวังเรื่องการคบคน คบคนให้ดูหน้า ซื้อผ้าให้ดูเนื้อ แม้จะเป็นนักท่องเที่ยวเหมือนกัน ซึ่งอาจจะคุยกันถูกคอ แต่ก็อย่าไปไว้ใจใครง่ายๆ เกิดปัญหาขึ้นมาจะสร้างความยุ่งยาก เพราะอยู่ต่างถิ่น ต่างที่
การดูว่าใครคบได้หรือไม่ได้ นอกจากการพิจารณาคนที่เราต้องการคบ ด้วยคำสอนแบบโบราณ คบคนให้ดูหน้า ซื้อผ้าให้ดูเนื้อ ซึ่งเป็นการพิจาณาคนที่เข้ามาตีสนิทหรืออยากจะคบกับเราแล้ว วิธีที่ง่ายที่สุดก็คือการพิจารณาตัวเอง มีอะไรที่มีประโยชน์ที่คนอื่นหรือคนที่พบเห็นต้องการ ก็จะเดาได้ไม่ยากว่า คนๆ ต้องการเข้ามาคบกับเราเพื่ออะไร หากเป็นคนจน ไม่มีอะไรเลย แต่เป็นคนดี แล้วยังมีคนอยากจะคบ ก็แสดงว่า อยากจะคบกับเราเพราะเราเป็นคนดี เป็นต้น
สำนวน สุภาษิตที่ คล้ายกัน : คบคนจรหมอนหมิ่น
