ความหมาย : สำนวนนี้ใช้กล่าวถึงการกระทำในอดีตที่เคยทำไว้ ทำเรื่องไม่ดี เรื่องชั่วร้าย นั้นยากจะปิดบังเหมือน น้ำลด ตอผุด เมื่อเวลาผ่านไป ก็อาจจะมีคนนำความลับมาเปิดเผย จึงไม่ควรทำเรื่องไม่ดี ความลับยากจะมีอยู่ในโลกนี้

ตัวอย่าง :

นักการเมืองที่แอบฉ้อราษฎร์บังหลวง โกงชาติ โกงแผ่นดิน มีไม่น้อยที่ถูกจับได้ในภายหลัง เวลาผ่านไป น้ำลด ตอผุด ความชั่วที่เคยทำไว้ก็ปรากฏออกมา หรือบางทีก็ถูกเปิดเผยโดยคนใกล้ชิด เมื่อหมดอำนาจแล้ว ก็ยากจะอยู่รอดปลอดภัย ยกเว้นประเทศไทย คนมีอำนาจแม้จะโกงอย่างไร แต่ก็ยังลอยนอนอยู่ได้สบายๆ

การดำรงตำแหน่งระดับสูงของข้าราชการมักจะมีโอกาสได้ผลประโยชน์ตอบแทนสูง ถ้าควบคุมตัวเองไม่ได้ หลงในลาภยศเงินทอง ก็อาจจะกระทำความผิดรับสินบน แต่เมื่อเวลาผ่านไปป ความลับก็มีโอกาสถูกเปิดเผย น้ำลด ตอผุด บางคนเพราะโจรขึ้นบ้านถึงได้รู้ว่า มีเงินซ่อนในบ้านเป็นร้อยล้าน เป็นเงินที่ได้มาโดยมิชอบจากตำแหน่งหน้าที่การงาน จริงๆ ศาลน่าจะเห็นใจนะ เพื่อนเอาไว้เท่านั้นเอง

ความผิดที่เคยทำไว้ แม้จะไม่มีใครรู้ แต่เมื่อเวลาผ่านไป น้ำลด ตอผุด ความผิดนั้นอาจจะปรากฏขึ้นมา หรืออาจจะรู้สึกเสียใจอย่างที่สุด เมื่อสำนักได้ถึงความผิดของตนเองที่เคยทำ แต่ไม่มีโอกาสแก้ตัว หรือแม้แต่จะบอกให้ใครรู้ เป็นเรื่องที่ทุกข์ใจยิ่งนัก ดังนั้นจงหลีกเลี่ยงอย่ากระทำความชั่วเป็นดีที่สุด