มือถือแอนดรอยด์มีโอกาสเกิดปัญหาบ่อยมากกว่ามือถือประเภทอื่น เพราะมีผู้ผลิตที่หลากหลาย คุณภาพตามราคา แต่แม้ว่าจะเป็นเครื่องยี่ห้อดี มี คุณภาพสูงก็ตาม มือถือระบบนี้ก็มีโอกาสเกิดปัญหาอยู่ดี ซึ่งเป็นธรรมชาติของมือถือ Android นั่นเอง อยู่เฉยๆ ไม่ทำอะไรเลย เครื่องก็มีปัญหาได้เอง

การแยกแยะอาการเสียของมือถือ Android ส่วนใหญ่จะมีอยู่ 3 ส่วนด้วยกัน ก็คือ ปัญหาจากฮาร์ดแวร์ ปัญหาจากแอป ไฟล์ระบบ และปัญหาจากตัว ผู้ใช้งาน

ปัญหามือถือจากฮาร์ดแวร์หรือชิ้นส่วนใดๆ มีปัญหา

ปัญหาที่เกิดจากฮาร์ดแวร์หรือชิ้นส่วนต่างๆ ของมือถือที่มีปัญหา อาจจะเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งจากคุณภาพการผลิต หรือการใช้งานของผู้ใช้เอง ทำตกหล่น หน้าจอแตก เปิดเสียงดัง ลำโพงเลยแตก ฯลฯ ตัวอย่างปัญหาจากฮาร์ดแวร์ แบบต่างๆ
1. แบตเตอร๊่เสื่อมสภาพ เก็บไฟไม่อยู่ ในมือถือราคาถูกหลัง 6 เดือน ก็อาจจะเริ่มมีปัญหาแล้ว แต่มือถือคุณภาพดี อาจจะใช้ได้หลายปี แบตเตอรี่มี หลายราคา ของแท้ราคาแพงหลักพัน ของเทียมเกรด A ก็มีราคาที่ถูกลงมา
2. จอทัชสกรีนมีปัญหา ปกติหากจอไม่แตก ไม่ทำตกหล่น ปัญหานี้ก็ยากจะเกิดขึ้น ยกเว้นจะเกิดจากกระบวนการผลิต อาจจะมีปัญหามาตั้งแต่เริ่ม อาจ จะลองแก้ปัญหาด้วยแอปก่อน หากไม่ได้ผล ก็จำเป็นจะต้องเปลี่ยนจอทัชสกรีน
3. ลำโพงไม่ดัง เสียงแดก อาการลำโพงไม่ดัง อาจจะต้องตรวจสอบการตั้งค่าเกี่ยวกับเสียง แต่หากยังมีปัญหา ก็เป็นไปได้ว่า ลำโพงมีปัญหาต้องเปลี่ยน การเปลี่ยนลำโพงไม่ยาก ไม่ต้องบัดกรี สามารถนำลำโพงใหม่มาเปลี่ยนเองได้
4. จกแตก อาจจะเกิดจากอุบัติเหตุ ทำตกหล่น สามารถเปลี่ยนเองได้ สั่งอะไหล่เองได้จากเน็ต และศึกษาวิธีเปลี่ยนจอได้จากวิดีโอใน Yotuube จอมี 2 ส่วนคือจอนอก และจอใน หากต้องเปลี่ยนทั้งสอง 2 จะมีราคาสูง นอกจากจอแตกแล้ว สายแพร์เชื่อมต่อเมนบอร์ดกับจอ เป็นอีกหนึ่งปัญหาที่อาจจะเกิด ขึ้น เช่น หน้าจอขาว ไม่มีอะไรเลย มักเกิดจากความชื้นอินเตอร์เฟสของสายต้องทำความสะอาด เช่น ล้างด้วยน้ำยารอนสอน ไล่ความชื้น
5. พอร์ตสำหรับชาร์จ มีปัญหา ชาร์จไฟไม่เช้า ก็ต้องเปลี่ยนพอร์ตหรือตูดชาร์จใหม่ ค่าอะไหล่ไม่ถึงร้อยบาท แพงค่าแรง
6. ปุ่มกดเสีย การใช้งานมือถือ ต้องกดปุ่มต่างๆ อย่างแผ่วเบา อย่าไปบี้แรงๆ จะมีปัญหาในภายหลัง

ปัญหาส่วนใหญ่ที่เกิดกับฮาร์ดแวร์ของมือถือ ส่วนใหญ่ก็จะไม่มากไปกว่านี้ บางปัญหาก็สามารถแก้ไขเองได้ บางปัญหาที่จำเป็นจะต้องพึ่งพาช่าง อย่างการบัดกรี ก็ต้องให้ช่างจัดการ วิธีซ่อมไม่แพง ก็มีช่องทางทำได้ โดยรื้อเรื่องเอง แล้วนำไปให้ร้านซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้าทำการบัดกรีหากเป็นกรณีของ พวกตูดชาร์จที่ต้องเปลี่ยน

ปัญหามือถือที่เกิดจากแอปหรือไฟล์ระบบของมือถือเอง

ปัญหาที่เกิดจากแอปมีโอกาสเกิดขึ้นมากกว่าปัญหาอื่น เพราะมือถือ Android มักจะมีปัญหากับแอปอย่างมาก โดยเฉพาะในเครื่องที่ติดตั้งแอ ปจำนวนมาก ซึ่งบางคนติดตั้งไม่เป็น ก็อาจจะติดตั้งแอปที่สร้างปัญหาในการใช้งานลงไปด้วย ตัวอย่างปัญหาจากแอป
1. เครื่องทำงานช้า ต้องลองปิดเครื่องแล้วเปิดใหม่
2. แอปบางตัวทำงานตลอดเวลา ทำให้หน่วยความจำเหลือน้อย เครื่องเริ่มอืด สังเกตุได้จากเมื่อเปิดเครื่องครั้งแรก เครื่องทำงานเร็ว แต่เริ่มทำงานช้าลง เมื่อใช้งานไปนาน ก็ต้องติดตั้งโปรแกรมช่วยจัดการหน่วยความจำ
3. แอปบางตัวถูกติดตั้งโดยผู้เขียนอาจจะไม่ตั้งใจ เพราะแฝงมากับแอบบางตัวที่ได้ติดตั้งไปก่อนหน้า เวลาใช้เครื่อง ต้องระวังอย่าไปแตะคำสั่ง Install แอ ปใดๆ
4. แอปอันตรายแฝงเข้ามาในเครื่อง จากการเชื่อมต่อเน็ตหรือติดตั้งแอปบางตัว แล้วมีการติดตั้งแอปอื่นพ่วงตามมาด้วย
5. แอปบางตัวผู้ใช้เผลอไปตั้งค่าบางอย่างที่ผิดไปจากมาตรฐาน ทำให้เกิดปัญหาในการใช้งาน
6. แอปบางตัวไม่รองรับการใช้งานกับเครื่อง อย่างแอป Line จะไม่รองรับแอนดรอยด์รุ่นเก่า ติดตั้งแล้วมีปัญหา ต้องลงแอป Line เวอร์ชั่นเก่า

ปัญหาเกี่ยวกับแอปนั้นแก้ไขไม่ยาก เพราะทุกวันนี้มีข้อมูล บทความ วิดีโอสอนใช้แอปต่างๆ มากมาย สามารถค้นหาได้จาก Google หรือจาก Youtube

ตัวอย่างการค้นหาจาก Google Chorme ในมือถือ Android

1. แตะไอคอนแอป Chrome เพื่อเปิดใช้งาน
2. แตะและพิมพ์ชื่อแอป ตามด้วยคำว่า สอนใช้งาน หรือ ปัญหาเเกี่ยวกับแอปนั้นๆ เช่น สอนใช้งานแอป ES file manager
3. จากนั้นก็แตะอ่านบทความสอนใช้งาน

การศึกษาจากวิดีโอ

การศึกษาจากวิดีโอจะค่อนข้างง่าย เพราะหน้าจอมือถือมีขนาดเล็ก ไม่สะดวกในการอ่าน แต่ดูจากวิดีโอจะง่ายกว่า
1. แตะไอคอนแอป Youtube
2. แตะไอคอนแว่นขยายเพื่อค้นหา 3. แตะและพิมพ์ เช่น สอนใช้แอป ES File Manager
43. แตะเลือกวิดีโอที่ต้องการศึกษา

สิ่งสำคํญเมื่อมีมือถือก็คือ จะต้องรู้ว่า มือถือของเรานั้นยี่ห้ออะไร รุ่นใด เพราะหากมีปัญหาในการใช้งานก็จะสามารถค้นหาวิธีใช้งานได้ไม่ยาก เช่น วิดีโอสอนใช้งานมือถือ รุ่น เป็นต้น ผู้อ่านหลายท่านยังเป็นมือใหม่ โดยเฉพาะผู้สูงวัย การสอนวิธีใช้งานมือถือ ก็ต้องสอนในลักษณะนี้ สอนวิธีค้นหา ข้อมูล ต้องเป็น ต้องคล่อง เพื่อให้สามารถค้นหาสิ่งที่ตัวเองต้องการได้

วิธีตรวจสอบรุ่นของมือถือ

การตรวจสอบรุ่นของมือถือ ให้ปฏิบัติดังนี้
1. การตั้งค่า แล้วดูในส่วน About
2. ดูในส่วน Model number เช่น รุ่น ASUS_ZOOED

ปัญหาจากไฟล์ระบบของมือถือเอง

มือถือ แอนดรอยด์ค่อนข้างจะมีปัญหามากกว่าระบบอื่น เพราะมีหลายยี่ห้อ คุณภาพการผลิตก็ต่างกันไป แต่ก็โชคดีทีการแก้ปัญหาก็ง่ายกว่าระบบ อื่นเช่นกัน เพราะสามารถติดตั้งแอปใหม่ทั้งเครื่องได้ทันที หากเครื่องเริ่มมีปัญหา เพียงแต่ต้องรู้วิธีสำรองข้อมูลในเครื่อง ไม่เช่นนั้นข้อมูลสำคัญก็จะหาย ไปทั้งหมด
1. กรณีไฟล์ระบบมีปัญหา เครื่องทำงานช้าบ้าง รวนบ้างก็ต้องลองรีเซ็ตเครื่องใหม่ ลบไฟล์ระบบออกไปแล้วติดตั้งไหม๋ซึ่งเรียกว่า การ Factory Reset เพื่อลบไฟล์ทั้งหมดในเครื่อง แต่ก่อนอื่นจะต้องสำรองไฟล์ภาพ วิดีโอ เพลงในมือถือเก็บไว้ก่อน อาจจะก็อปปี้ลงคอมพิวเตอร์ หรือเมมโมรี่การ์ด หรือส่ง ไปไว้ในพื้นที่เก็บไฟล์ในเน็ต
2. จากนั้นก็ไปที่การตั้งค่า และแตะเลือก Backup and reset
3. แตะเลือก Factory data reset

4. แตะเลือก Reset device เพื่อทำการลบข้อมูลในเครื่อง และลงแอปใหม่ ก็จะได้ระบบใหม่เหมือนได้เครื่องมาครั้งแรง จากนั้นก็ต้องไปตั้งค่าต่างๆ เช่น อีเมล์ ติดตั้งแอป ฯลฯ เพื่อให้สามารถใช้งานได้

ปัญหามือถือที่เกิดจากผู้ใช้

ปัจจุบันคนสูงวัยหรือผู้ที่ไม่เคยใช้คอมพิวเตอร์มาก่อน เริ่มเปลี่ยนมาใช้มือถือสมาร์ทโฟนกันมากขึ้น กลุ่มนี้จะเป็นกลุ่มที่มีปัญหาในการใช้งาน ตรง นี้ก็จากประสบการณ์ส่วนตัวที่คบค้าสมาคมกับผู้สูงวัยเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งจะต้องเรียนรู้เพิ่มเติม ไม่เช่นนั้นก็จะมีปัญหาในการใช้งาน บางคนก็จะใช้เป็น เฉพาะแอปยอดนิยมอย่าง Line, Facebook และ Youtube แอปอื่นใช้ไม่เป็น และไม่ยอมเรียนรู้อะไรเพิ่มเติมเลย

สรุป

ปัญหานี้แก้ไขไม่ยาก เพียงแต่ต้องช่วยกันสอนการใช้งานมือถือเบื้องต้น วิธีชาร์จ การใช้แอป การดูแลเครื่อง สิ่งสำคัญต้องสอนวิธีค้นหาข้อมูล เพราะ หากมีปัญหาในการใช้เครื่อง หรือปัญหาเรื่องใดก็ตาม ก็จะสามารถค้นหาข้อมูลเองได้ ปัจจุบันผู้เขียนเชื่อว่าน่าจะมีน้อยคนมาก ที่ยังใช้มือถือระบบเก่า แบบปุ่มกด ส่วนใหญ่เริ่มเปลี่ยนมาใช้มือถือ Android กันหมดแล้ว เพราะสะดวกในการเล่นแอป Line แอปแชทยอดนิยมของคนไทย

การซื้อเครื่องให้ผู้สูงวัยหรือมือใหม่ไม่เคยใช้งานมาก่อน อย่าติดตั้งแอปต่างๆ มากเกินไป เพื่อป้องกันเรื่องอืด ช้า รวน ติดตั้งเฉพาะแอปที่จำเป็นก็พอ ในขณะสอนการใช้งาน ให้ใช้มือถืออีกเครื่องถ่ายวิดีโอไว้ด้วย แล้วส่งเข้าเครื่องไว้ให้ดูหากจำไม่ได้ ส่วนใหญ่จะเป็นแบบนั้น

สรุป

ปัญหาที่เกิดกับมือถือ Android หากสามารถแยกแยะได้ว่าเกิดจากอะไร การแก้ปัญหาก็จะง่ายขึ้น ปัจจุบันมีความจำเป็นที่จะต้องแนะนำคนใกล้ตัว โดยเฉพาะผู้สูงวัยใกล้ตัว ซึ่งก็ยังมีบางคนที่ยังไม่ใช้มือถือแบบนี้ ผู้เขียนมองว่ามือถือแบบนี้มีประโยชน์มาก โดยเฉพาะกับผู้สูงวัย หากรู้จักใช้งานมือถือ แบบนี้ ก็จะสามารถค้นหาข้อมูลเองได้ ซึ่งก็มีทั้งบทความและวิดีโอมากมาย ช่วยให้ความรู้และความบันเทิง เป็นวิธีสร้างความสุขให้ตัวเองได้ อยากจะทำ อะไร ก็ไม่ต้องพึ่งพาคนรอบข้างเกินไปนัก