ไฟล์ที่สร้างโดยการพัฒนาหรือเขียนโปรแกรม
ถ้าไม่รู้จักไฟล์เหล่านี้ดีพอ ก็อย่าไปวุ่นวาย ข้องแวะ เพราะการลบหรือแก้ไขไฟล์เหล่านี้ จะ ทำให้เครื่องไม่ทำงานได้ ไฟล์ต่างๆ เหล่านี้ถ้าจะนำไปเขียนลงแผ่นซีดีหรือดีวีดีก็จะมีจุดประสงค์เพื่อ สำรองระบบในเครื่องเก็บไว้ ถ้าคอมพิวเตอร์มีปัญหาก็ไม่ต้องเสียเวลาติดตั้งโปรแกรมใหม่
1. ไฟล์หลักของโปรแกรม เป็นไฟล์หลักที่สามารถเรียกใช้งานได้ ในแต่ละโปรแกรมจะมีไฟล์ หลักที่สามารถทำงานได้ อย่างน้อย 1 ไฟล์ จะเป็นไฟล์ที่มีนามสกุล COM, EXE หรือ BAT เช่น COMMAND.COM NOTEPAD.EXE
2. ไฟล์ระบบ เป็นไฟล์ประกอบการทำงานของไฟล์หลัก อาจเป็นไฟล์ที่มีนามสกุลหรือชื่อไฟล์ คล้ายๆ กับตัวอย่าง เช่น DAT, SYS, LOG, DLL, SAM, MSG, PWL, INF, VXD, DRV เป็นต้น
ไฟล์ที่เราสร้างขึ้นมาเอง โดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป
การจดจำนามสกุลของไฟล์ ก็จะทำให้เรารู้ว่า ไฟล์นั้นๆ สร้างขึ้นมาจากโปรแกรมอะไร และ การดูว่ามีข้อมูลอะไรบ้างข้างในไฟล์นั้นๆ จะต้องเปิดดูด้วยโปรแกรมอะไร เช่น ไฟล์เพลง MP3 ก็ จะใช้โปรแกรม Winamp หรือ Nero ShowTime เพื่อเปิดฟังเพลง ไฟล์เอกสาร DOC ก็จะใช้โปรแกรม Word เปิดดูข้อความ ข้างใน เป็นต้น
1. Zip ซิพไฟล์หรือไฟล์ที่ถูกบีบย่อไว้ ให้มีขนาดเล็กลง ไฟล์ที่ถูกนำมาบีบย่อนั้น อาจเป็น ไฟล์อะไรก็ได้ แต่โปรแกรมที่ทำหน้าที่บีบย่อและได้ไฟล์ใหม่เป็นไฟล์ซิพ จะใช้โปรแกรม WinZip, PKzip , Winrar ฯลฯ การดูข้อมูลข้างในก็ต้องใช้โปรแกรมเหล่านี้
2. ไฟล์เอกสาร อาจเป็นไฟล์ที่มีนามสกุล TXT, DOC, WPD หรือ SAM ที่พบเห็นกันเป็น ส่วนใหญ่ก็จะเป็น TXT และ DOC โดยที่ TXT จะเป็นไฟล์ข้อความที่สร้างด้วยโปรแกรม Notepad ส่วน DOC สร้างด้วยโปรแกรม Wordpad หรือ Microsoft Word โปรแกรมพิมพ์เอกสารที่นิยมใช้ กันมากที่สุด
3. ไฟล์ที่สร้างด้วยโปรแกรมนำเสนอข้อมูล เช่น PPT สร้างจากโปรแกรม PowerPoint
4. ไฟล์ที่สร้างด้วยโปรแกรมประเภทเสปรดชีท เช่น XLS สร้างจากโปรแกรม Excel
5. ไฟล์ที่สร้างด้วยโปรแกรมฐานข้อมูลเช่น WB2 สร้างจากโปรแกรม Quattro ไฟล์ MDB สร้างจากโปรแกรม Access และ DBF สร้างจากโปรแกรม dBASE, Foxbase หรือ Foxpro ไฟล์นั้นๆ สร้างจากโปรแกรมอะไร ก็ต้องเปิดดูข้อมูลข้างในด้วยโปรแกรมนั้นๆ
6. ลักษณะไฟล์เสียงแบบต่างๆ จะเป็นไฟล์ที่มีนามสกุลดังนี้ MID, MP3 ไฟล์เพลง สุดฮิต, WAV, ASF, WMA ฯลฯ ยังมีอีกมาก แต่ไฟล์ที่พบเห็นก่อนบ่อยๆ จะเป็น MP3, WMA และ MP4 มากกว่า
7. ไฟล์คู่มือการใช้โปรแกรมต่างๆ จะมีนามสกุล HLP หรือ CHM เช่น FREECELL.HLP คู่มือสอนวิธีเล่นเกม Freecell
8. ไฟล์รูปภาพ จริงๆ แล้วมีมากกว่านี้ เช่น TIF, BMP (สร้างจากโปรแกรม Paint), GIF, JPG (GIF และ JPG เป็นไฟล์ภาพใช้ในการสร้างเว็บเพจ), WPG, PSD (ไฟล์ที่สร้างจากโปรแกรม Photoshop), CDR (ไฟล์ที่สร้างจากโปรแกรม CorelDRAW), AI (ไฟล์ที่สร้างจากโปรแกรม Illustrator) เป็นต้น
9. ไฟล์ที่ใช้บนอินเตอร์เน็ต เช่น HTM, HTML, ASP, PHP, PL ฯลฯ การเปิดดูข้อมูลใน ไฟล์เหล่านี้ จะใช้โปรแกรมประเภทเว็บบราวเซอร์ เช่น Internet Explorer
10. ไฟล์ไอคอนหรือเคอร์เซอร์ เช่น ICO, CUR
11. ไฟล์ที่สร้างจากโปรแกรม PageMaker เช่น P65, PMD
12. ไฟล์ที่โปรแกรมใดๆ สร้างขึ้นมาชั่วคราว แล้วอาจลืมลบเมื่อปิดโปรแกรมนั้นๆ เช่น TMP, LOG ไฟล์เหล่านี้สามารถลบได้
13. ไฟล์ที่สร้างจากโปรแกรม Ghost เช่น GHO
14. ไฟล์ภาพเคลื่อนไหวพร้อมเสียงหรือไฟล์วีดีโอ เช่น DAT (จะพบในแผ่นวีซีดี), AVI, MOV, MPEG, MP4, WMV และ MPG ฯลฯ