ความหมาย : สำนวนนี้มักจะใช้พูดถึงท่าทีภายนอกของคนเรา บางคนดูเงียบขรึม ไม่ค่อยพูด แต่เป็นคนรู้ลึก รู้จริง เป็นคนประเภท น้ำนิ่งไหลลึก ถ้าไม่แสดงออก ก็ยากจะรุู้ว่าคิดอะไร

ความหมาย : สำนวนนี้ใช้พูดถึงพฤติกรรมการพูดของคนเรา บางคนพูดเก่ง พูดดี แต่ไม่มีสาระอะไรเลย เหมือน น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง เด็ดได้ไม่ถึงกำมือ ไม่พอนำมาทำเป็นอาหาร

ความหมาย : สำนวนนี้ใช้พูดถึงพฤติกรรมของชายหญิง แม้จะมีอายุห่างกันมากก็ตาม หากอยู่ใกล้ชิดกัน ก็มีโอกาสเกิดเป็นความรักใคร่ชอบพอกันได้ เหมือน น้ำตาลใกล้มด เป็นเรื่องยากที่มดจะสามารถอดใจไม่ยอมกินน้ำตาล เพราะเป็นของชอบอู่แล้ว

ความหมาย : สำนวนนี้ใช้พูดถึงพฤติกรรมการใช้ประโยชน์ หรือเอาเปรียบ หรือตักตวงผลประโยชน์จากอีกฝ่าย เมื่อมีโอกาส เป็นเป็นโอกาสของตนเองที่ได้เปรียบ เหมือน น้ำมาปลากินมด น้ำลด มดกินปลา ฝนตกน้ำหลาก น้ำท่วมรังมด มดลอยคอ ปลาก็กินมดเป็นอาหาร ครั้นน้ำแห้งปลาตาย มดก็กินปลา

ความหมาย : สำนวนนี้มักจะใช้พูดเพื่อสอน หรือ เตือนสติ ในเรื่องการวางตัวกับคนที่กำลังโกรธ กำลังโมโห อย่างรุนแรง อย่าเพิ่งไปยุงปล่อยให้อารมณ์เย็นลงก่อน น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ กระแสน้ำทำให้เรือล่มอย่างแน่นอน