พัดลมมีหลายแบบ การเลือกซื้อเลือกใช้ให้เหมาะกับที่อยู่อาศัยเป็นเรื่องน่าสนใจ เพราะหากเลือกได้ตรงวัตถุประสงค์ในการใช้งาน ก็จะใช้งานได้ดี และประหยัดเงินในกระเป๋า เช่น อยู่ตึก แต่ซื้อพัดลมเพดาน แบบนี้ ไม่ดีแน่ ร้อน แม้จะเป็นหน้าฝนก็ตาม เป็นต้น

ก่อนจะซื้อพัดลมแบบใด ควรพิจารณาที่อยู่อาศัยของเราก่อน เป็นบ้าน กระท่อม อย่างตึกก่อสร้างด้วยปูนแบบนี้ หากไม่มีหลังคา หรือหลังคาต่ำ หรือเป็นอพาร์ทเมน ไม่ควรใช้พัดลมเพดาน เพราะมีปัญหากับความร้อนแน่นอน แม้จะเป็นหน้าหนาว หรือหน้าฝนก็ตาม เพราะใน 2 ฤดูนี้ อากาศภายนอกเย็น ทำให้ความร้อนที่สะสมในตึกต้องคายเข้าข้างใน

เมื่อเปิดพัดลมเพดาน ก็จะเหมือนเป็นการเร่งการดูดความร้อนออกจากตัวตึก ซึ่งเก็บความร้อนไว้ในตัว ก็จะทำให้ร้อน เหนียวตัว จากที่เคยคิดว่า เวลาฝนตก อยู่ในตึกจะเย็นสบาย ต้องเปลี่ยนความคิด ร้อนมาก นอกเสียจากอากาศจะหนาวจริงๆ ในตึกจึงจะอุ่นสบาย เพราะความร้อนที่คายออกมาจากอิฐปูน ช่วยทำให้ห้องอุ่น

ส่วนตึกที่สร้างแบบหลังคาสูงแบบนี้ จะไม่ร้อนมากเหมือนตึกหลังคาต่ำ ตึกแบบนี้เย็นสบาย เพราะหลังคามีความสูง แต่ก็ไม่ควรใช้ พัดลมเพดานอยู่ดี

พัดลมขนาดใหญ่ตั้งพื้นปรับระดับได้ พัดลมแบบนี้ ลมแรง การปรับความสูงต่ำได้ เป็นเรื่องสำคัญ หากอยู่อพาร์ทเมนต์ หอพัก บ้านเช่าหลังคาเตี้ย ชั้นเดียว หรือบ้านหลังห้องมีระเบียง เมื่อปรับระดับสูงสุด ควรจะสูงกว่าระเบียง เพื่อให้สามารถดูดอากาศเย็นจากภายนอกเข้ามาในห้องได้ วิธีเปิดพัดลมในลักษณะนี้ จะช่วยให้ห้องเย็นสบายแน่นอน ดีกว่าการเปิดพัดลมเพดาน ซึ่งจะดูดความร้อนจากเพดาน หรืออากาศร้อนภายในห้องเป่าใส่ตัวเอง ยิ่งเปิดก็ยิ่งร้อน

จากภาพเป็นตัวอย่างการใช้พัดลมแบบนี้ กรณีอยู่หอพัก บ้านที่เป็นตึก เป็นปูน ค่อนข้างร้อน ตั้งพัดลมไว้ที่ระเบียง หรือหน้าบานเกล็ดหลังห้อง แล้วเปิดพัดลม ดูดอากาศจากภายนอกเข้ามา อาจจะติดพัดลมไว้ที่ห้องน้ำเพิ่มอีกจุด เพื่อ ดูดอากาศในห้องออกไป วิธีนี้จะช่วยให้ห้องที่เป็นตึก เย็นสบายกว่าการเปิดพัดลมเพดาน แน่นอน

พัดลมเล็กตั้งพื้น ตั้งโต๊ะ ปรับส่ายไม่ได้ ต้องคิดให้รอบด้านก่อนตัดสินใจซื้อ เพราะการที่ลมถูกตัวจุดเดียวอาจจะทำให้เกิดอาการชา ไม่สบายตัว อย่างรุ่นนี้เสียงเงียบ ลมแรง แต่ปรับส่ายไม่ได้ กลายเป็นปัญหาสำหรับผู้เขียน รู้สึกชาบริเวณที่โดนลม ซึ่งจะเน้นเป่าขา หรือไม่ก็ต้องเลือกรุ่นที่ปรับลมให้เป็นแบบธรรมชาติได้ ลมจะแรงสลับเบา เหมือนลมตามธรรมชาติ 

พัดลมตั้งพื้นขนาดเล็ก ส่ายได้ ปรับระดับได้ เป็นพัดลมพื้นฐานที่หลายบ้านต้องมีไว้ ขนาดเล็ก ประหยัดไฟฟ้า และค่อนข้างทน หากใช้ยี่ห้อดี ที่ได้รับความนิยม พัดลมแบบนี้ต้องศึกษาคุณภาพของมอเตอร์และสวิทซ์ ทนทานหรือไม่

พัดลมตั้งพื้นขนาดใหญ่ ใบพัดใหญ่ ส่ายได้ ปรับระดับได้ เป็นพัดลมที่ให้ลมแรงดี แต่อาจจะไม่เหมาะสำหรับบางคนที่โดนลมแรงไม่ได้ แม้จะเปิดเบอร์ 1 ลมก็ยังแรงเกินไป เป็นอีกเรื่องที่ต้องดูตัวเองหรือผู้ที่จะใช้พัดลม ไม่เช่นนั้นซื้อมาแล้ว ก็ใช้ไม่ได้ อย่างผู้เขียน ถ้าโดนลมแรงเกินไปจะทำให้เกิดอาการไม่สบายตัว สุดท้ายก็ต้องเสียเงินไปซื้อพัดลมที่ใช้ใบพัดเล็กลง

พัดลมแบบพกพา มีขนาดเล็กไว้สำหรับการพกพาติดตัว เพื่อใช้ในโอกาสต่างๆ เช่น ไปทำธุระ ท่องเที่ยว ติดรถขณะจอดนอนพักเพราะความง่วง หรือเมื่อยล้า มีหลายรุ่นที่ใช้ถ่านแบบ ชาร์จได้ สิ่งสำคัญก็คือการเลือกยี่ห้อที่ไว้ใจได้ สวิทซ์กับมอเตอร์เป็นตัวที่ต้องศึกษาในเรื่องคุณภาพ ทนหรือไม่

พัดลมติดผนัง เรามักจะพบในร้านอาหารมากกว่าจะติดไนบ้าน แต่หากติดตั้งในบ้าน ก็น่าสนใจ โดยติดตั้งไว้ในตำแหน่งที่สามารถดูด อากาศภายนอกเข้ามาในห้องได้ เช่น ติดตั้งในตำแหน่งระเบียง ใกล้บานเกล็ดหลังห้อง เพื่อดูดอากาศภายนอกให้เข้ามาในห้อง เมื่อดูดอากาศเข้ามา ก็จะเป่าอากาศเย็นจากภายนอกให้กระจายไปทั่วห้อง พัดลมแบบนี้ เหมาะมากสำหรับห้องพักที่เป็นตึก ห้องแถว หลังคาเตี้ย ชั้นเดียว แต่ต้องเลือกตำแหน่งติดระเบียง หน้าต่าง เพื่อให้สามารถดูดอากาศภายนอกเข้ามาได้

พัดลมดูดอากาศ เหมาะสำหรับใช้ในบ้านที่เป็นตึกสร้างด้วยปูน ซึ่งจะดูดความร้อนไว้ในตัว จำเป็นต้องติดตั้งพัดลมแบบนี้ ไว้ช่วย ระบายอากาศ ตัวอย่างการใช้ในห้องพัก หอพัก คอนโด จะสามารถช่วยระบายความร้อนได้ง่ายๆ โดยติดตั้งในตำแหน่งคล้ายภาพ ตัวอย่าง ติดตั้งพัดลมดูดอากาศไว้ในห้องน้ำ เพื่อดูดอากาศร้อนในห้องออกไป ใช้พัดลมอีกตัวดูดอากาศเย็นเข้ามา พัดลมแบบนี้อาจ ติดตั้งตรงบานเกล็ดหลังห้อง เพื่อดูดอากาศเย็นเช้ามาในห้องก็ได้ เหมาะสำหรับชาวหอ อยู่ตึก อยู่คอนโด

สรุป

พัดลมมีหลายแบบ สิ่งสำคัญก่อนจะเลือกซื้อพัดลมแต่ละแบบก็คือ
1. ดูตัวเราเองก่อน ควรใช้พัดลมขนาดเท่าไร ลมแรงประมาณไหน อย่างพัดลมใบพัดใหญ่ แม้จะเปิดแค่เบอร์ 1 แต่ลมก็ยังแรงเกินไป ก็อาจจะไม่เหมาะกับบางคน หรือ พัดลมที่ส่ายไม่ได้ ได้รับลมจุดเดียว ทำให้ไม่สบายตัว เป็นต้น
2. พิจารณาที่อยู่อาศัยของเราก่อน มีลักษณะแบบใด เพื่อจะได้เลือกพัดลมให้เหมาะสม เป็นห้องเช่าในตึก บ้านเช่าชั้นเดียว ห้องแถว อย่างห้องด้านหน้าเป็นห้องกระจก ก็สามารถเจอะกระจก 2 ด้าน เพื่อดูดอากาศภายนอกเข้า มาในห้อง และดูดอากาศร้อนในห้องออกไป ทำให้เกิดการถ่ายเทของอากาศ เป็นต้น